View source for Twój pierwszy formularz PDF w Scribusie

[[Category:PL]]
{{nieaktualna}}

'''Inne języki:''' [[Your first PDF form with Scribus|English (en)]]
[[Category:JTZ]]
{{TOC_sidebar_PL}}
{{Req_sidebar_PL|Dowolny|od 1.2.*|Początkujący|Początkujący}}

=Wstęp=

Jedną z największych zalet Scribusa jest możliwość tworzenia formularzy PDF zawierających skrypty w języku JavaScript. Zwykle formularze takie przeznaczone są do wypełnienia na komputerze, a następnie wydruku. Informacje podane w polach tekstowych formularza PDF mogą być także wysłane na inny adres w celu dalszego przetwarzania.

Aby uczynić ze Scribusa w pełni profesjonalne narzędzie do tworzenia formularzy PDF, zespół tworzący ten program powinien wdrożyć jeszcze parę ważnych szczegółów. Chodzi m.in. o możliwość tworzenia przycisków wyboru (zobacz [http://bugs.scribus.net/view.php?id=3831 listę] błędów i propozycji zmian związanych z formularzami PDF).

Niemniej Scribus już teraz jest wartościowym narzędziem do tworzenia formularzy PDF a z dnia na dzień staje się coraz lepszy.

=Wymagania=

* Scribus -- im nowszy, tym lepszy. W celu pobrania aktualnej wersji zajrzyj na [http://www.scribus.org.uk/modules.php?op=modload&name=Downloads&file=index stronę domową Scribusa]
* [http://www.adobe.com/products/acrobat/readstep2.html Adobe Reader 7] lub nowszy -- dopiero wersja 7 nie ma problemów z polskimi znakami w polach formularzy
* Przeglądarka wspierająca wtyczkę Adobe Readera, najlepiej [http://www.mozilla.org/products/firefox/ Firefox].

=Tworzenie formularzy PDF=

Tworzenie formularzy w Scribusie jest raczej mało skomplikowane. Zaczniemy od kliknięcia na ikonę '''Nowy Dokument''' lub wybrania opcji '''Nowy''' z menu '''Plik'''.


[[Image:1 form howto pl.png]]


Najpierw włączymy siatkę (menu '''Widok>Wyświetlaj siatkę'''), która pomoże nam w pozycjonowaniu pól formularza na stronei. Będziemy potrzebowali paru ramek tekstowych na tyłuł i opisy pól -- jest to raptem parę kliknięć na ikonę ramki tekstowej (tę w prawo od ikony ze strzałką).


[[Image:2 form howto pl.png]]


Po wpisaniu tekstu do ramek tekstowych zmieniamy ich właściwości za pomocą palety '''Właściwości''', dostępnej w menu '''Narzędzia'''.


[[Image:3 form howto pl.png]]


Teraz możemy zacząć dodawać elementy formularza: parę pól tekstowych i przycisk, za pomocą którego będzie można wysłać zawartość formularza na zdefiniowany w nim adres URL. Aby dodać element formularza, klikamy na strzałkę po prawej stronie ikony '''OK''' wybieramy jedną z dostępnych opcji: przycisk, pole tekstowe, pole wyboru, listę rozwijaną lub listę. 


[[Image:4 form howto pl.png]]


Aktualnie aktywny element formularza ma czerwone obramowanie -- elementy wybiera się klikając na ikonę '''Wybierz element''' (tę ze strzałką, w lewo od ikony ramki tekstowej) i klikając na dany element.


[[Image:5 form howto pl.png]]


Prawy klik na elemencie formularza włącza menu kontekstowe. Wybieramy '''Opcje PDF > Właściwości pola''' i definiujemy nazwy pól (będziemy potrzebowali nazw pól w skrypcie PHP, do którego wyślemy formularz), typy (np., numer, czas, data) oraz akcje, które mają być wykonane w odpowiedzi na określone zdarzenia (Mouse Enter, Mouse Exit, On Blur itd.).


[[Image:6 form howto pl.png]]


Tutaj definiujemy pole '''Nr''' jako liczbę. Adobe Reader nie pozwoli na wpisanie w tym polu innego niczego poza wartością numeryczną. 


[[Image:7 form howto pl.png]]


Aby zmienić kolejność pól (przyda się przy używaniu tabulatora do przeskakiwania z jednego pola do drugiego), otwieramy paletę '''Właściwości''', klikamy na zakładkę '''X,Y,Z''' i zmieniamy numer poziomu wybranych pól.


[[Image:8 form howto pl.png]]


Tutaj tworzymy własny skrypt sprawdzający zawartość pola  '''Nazwisko''' - po zmianie zawartości pola włączy się brzęczyk i wyświetli się ostrzeżenie (niezbyt to skomplikowane, ale wystarczy do zademonstrowania możliwości PDF). Scribus posiada własny, prosty edytor tekstowy, który umożliwia nam zapisanie skryptu w oddzielnym pliku. Skrypty można definiować nie tylko na poziomie pól, ale również na poziomie dokumentu (menu '''Edycja > Skrypty w JavaScript''').


[[Image:9 form howto pl.png]]


Po zapisaniu skryptu i zamknięciu edytora, zawartość skryptu wyświetla się we '''Właściwościach pola'''.


[[Image:10 form howto pl.png]]


Musimy jeszcze zdefiniować adres URL, na który wyślemy zawartość formularza (pod adresem tym czeka prosty skrypt PHP, który sformatuje i wyświetli zawrtość formularza). We właściwościach przycisku definujemy jako typ akcji '''Wyślij formularz''' i wpisujemy jako adres nazwę naszego skryptu PHP: '''<nowiki>http://twoj.serwer/scribus_test.php</nowiki>'''. Zaznaczamy jeszcze opcję '''Wyślij dane jako HTML'''  (inna możliwość to wysłanie danych w formacie FDF, ale to już zupełnie inna historia) i nasz formularz jest gotowy.


[[Image:11 form howto pl.png]]


Ostatnią rzeczą do zrobienia jest wyeksportowanie dokumentu do formatu PDF: menu '''Plik > Eksportuj... > Zapisz jako PDF...'''. Jako format pliku wybieramy Acrobat 5.0 i zapisujemy plik.


[[Image:12 form howto pl.png]]


Teraz nadszedł czas, aby wystartować Adobe Readera zobaczyć, co stworzyliśmy. Adobe Reader 7 nareszcie wyświetla prawidłowo znaki Unicode w polach formularzy -- to doskonała wiadomość dla wszystkich autorów formularzy, którym nie wystarczy zachodnioeuropejski zestaw znaków. Pola  '''Nazwa''' i '''Ulica''' zawierają znaki spoza kodowoania Latin-1. Pola  '''Nr'''  i '''Komentarz''' zawierają domyślne wartości, wstawione tam w trakcie tworzenia formularza -- wystarczy w Scribusie kliknąć prawym przyciskiem myszy na polu formularza, wybrać '''Edytuj tekst...''' z menu kontekstowego i wpisać domyślną wartość. 


[[Image:13 form howto pl.png]]

=Konfiguracja przeglądarek w celu wyświetlania formularzy PDF= 

Jeśli jesteś szczęśliwym posiadaczem w miarę aktualnej wersji [http://www.mozilla.org/products/firefox/ Firefoksa], Mozilli lub Netscape'a, masz już jeden kłopot z głowy. Ponieważ ani Opera, ani Konqueror nie były w stanie poradzić sobie z wysyłaniem formularzy PDF, skoncentrujemy się na przeglądarkach z rodziny Mozilli. Jedyną rzeczą, jaką musisz zrobić, to powiedzieć Firefoksowi, gdzie ma szukać wtyczki Adobe Readera 7. Dla posiadaczy Linuksa:

   1. Utwórz symboliczne dowiązanie do '''$twój_katalog_instacyjny/Acrobat7.0/Browser/intellinux/nppdf.so''' 
      w katalogu z wtyczkami Mozilli, np. dla Gentoo Linuksa będzie to '''/usr/lib/MozillaFirefox/plugins'''
   2. Upewnij się, że acroread zainstalowany jest w jednym z katologów podanych w PATH.

Jeśli używasz Firefoksa w innym systemie operacyjnym, zajrzyj na stronę Mozilli dotyczącą instalacji wtyczek: [http://plugindoc.mozdev.org/ Mozilla Plugindoc site].

=Testowanie i pobieranie przykładowych plików= 

* [http://linux.hanski.info/tests/scribus_form_en.pdf Przykładowy formularz PDF (utworzony w Scribusie)] -- Otwórz ten formularz w twojej przeglądarce internetowej i kliknij na przycisk '''Submit'''. Jeśli przeglądarka prawidłowo obsługuje wtyczkę Adobe Reader, powinieneś otrzymać odpowiedź od skryptu PHP.

* [http://linux.hanski.info/tests/scribus_sample_form.tar.gz Pobierz przykładowe pliki] -- Archiwum tar zawierające przykładowe pliki (SLA, PHP, PDF), użyte w tym samouczku.

=Podsumowanie= 

Scribus jest komfortowym narzędziem do tworzenia formularzy PDF, zarówno ze względu na łatwość tworzenia i pozycjonowania elementów formularzy, jak i jakość    efektu finalnego. Dodatkowo w pełni otwarty, oparty na XML format pliku Scribusa (.sla) pozwala zarówno na łatwe wprowadzanie zmian w zwykłym edytorze tekstowym, jak i automatyczne generowanie plików formularzy w innych programach.

=Inne źródła informacji= 

* [http://business.newsforge.com/article.pl?sid=05/04/06/1545203&tid=152&tid=39&tid=33&tid=111 Small-business forms using Scribus and PDF] - artykuł na stronach NewsForge o tworzeniu interaktywnych formularzy za pomocą Scribusa

* [http://www.planetpdf.com/developer/article.asp?ContentID=6575&mp JavaScript - Introduction to Development with Examples] - wprowadzenie do języka JavaScript na przykładach

{{CC_BY_SA_and_GNU_FDL|Maciej Hański and subsequent Scribus Wiki editors mentioned in the page history|2004, 2005, 2006, 2007}}