Praca z ramkami tekstowymi: Difference between revisions

From Scribus Wiki
Jump to navigation Jump to search
 
(25 intermediate revisions by 2 users not shown)
Line 2: Line 2:
[[Category:JTZ]]
[[Category:JTZ]]
{{TOC_sidebar_PL}}
{{TOC_sidebar_PL}}
'''Tłumaczenie w toku!'''
Ten artykuł opisuje różne czynności związane z pracą z ramkami tekstowymi.
Ten artykuł opisuje różne czynności związane z pracą z ramkami tekstowymi.


Line 27: Line 21:
<!--[[Image:properties_xyz_v1331.jpg|thumb|210px|Właściwości: Zakładka XYZ]]//-->
<!--[[Image:properties_xyz_v1331.jpg|thumb|210px|Właściwości: Zakładka XYZ]]//-->
[[Image:Wlasciwosci1.png|frame|right|Właściwości: Zakładka XYZ]]  
[[Image:Wlasciwosci1.png|frame|right|Właściwości: Zakładka XYZ]]  
W tym punkcie zauważysz, że okno Właściwości jest niezastąpionym elementem podczas pracy ze Scribusem. Jeśli nie jest okno wyświetlone na ekranie, możesz otworzyć je poprzez skorzystanie z menu '''Okna > Właściwości'''. ''W wersji 1.2.4 nazywa się ono '''Narzędzia > Właściwości.''''' Zakładka XYZ okna Właściwości pokazuje bardzo dokładne informacje o pozycji punktów X i Y lewego górnego rogu wybranej ramki - oznaczonej kreskowaną, czerwoną ramką. Ramka jest automatycznie wybierana w chwili jej utworzenia. Możesz odznaczyć ramkę klikając na obszar poza jej granicami, a zaznaczyć ponownie klikając w jej wnętrzu. Ramka musi zostać zaznaczona, aby mogła być modyfikowana lub przestawiana.
W tym punkcie zauważysz, że okno Właściwości jest niezastąpionym elementem podczas pracy ze Scribusem. Jeśli nie widzisz jeszcze okna dialogowego Właściwości, możesz je otworzyć poprzez skorzystanie z menu '''Okna > Właściwości'''. Zakładka XYZ okna Właściwości pokazuje bardzo dokładne informacje o pozycji punktów X i Y lewego górnego rogu wybranej ramki, której obrys zaznaczony jest czerwoną, przerywaną linią. Ramka jest automatycznie wybierana w chwili jej utworzenia. Możesz odznaczyć ramkę klikając na obszar poza jej granicami, a zaznaczyć ponownie klikając w jej wnętrzu. Ramka musi zostać zaznaczona, aby mogła być modyfikowana lub przestawiana.


==Zmiana rozmiaru/pozycji==
==Zmiana rozmiaru/pozycji==
'''''Za pomocą myszy:'''''
'''''Za pomocą myszy:'''''
# Kliknij we wnętrzu ramki i przeciągnij na wybraną pozycję. Ramki mogą być umieszczane również poza stroną lub przesuwane z jednej strony na drugą (w zależności od wersji Scribusa).
# Kliknij we wnętrzu ramki i przeciągnij na wybraną pozycję. Ramki mogą być umieszczane również poza stroną lub przesuwane z jednej strony na drugą (w zależności od wersji Scribusa).
# Kliknij i przeciągnij dowolny z czerwonych prostokątów umieszczonych na ramce by zmienić jej rozmiar.
# Kliknij i przeciągnij dowolny z czerwonych prostokącików umieszczonych na rogach i bokach ramki, by zmienić jej rozmiar.


'''''Za pomocą okna Właściwości:'''''
'''''Za pomocą okna Właściwości:'''''


Istnieją 3 sposoby zmiany poszczególnych ustawień --
Istnieją 3 sposoby zmiany poszczególnych ustawień:
# edycja za pomocą klawiatury
# edycja za pomocą klawiatury
# klikając na strzałkach w górę lub w dół umieszczonych na prawo od każdej wartości. Naciskając klawisze kursorów na klawiaturze uzyskasz ten sam efekt.
# klikając na strzałkach w górę lub w dół umieszczonych na prawo od każdej wartości. Naciskając klawisze kursorów na klawiaturze uzyskasz ten sam efekt.
# używając rolki myszy -- zazwyczaj ustawienie kursora nad polem w zupełności wystarcza, jeśli nie kliknij w nie najpierw  
# używając rolki myszy &ndash; zazwyczaj ustawienie kursora nad polem w zupełności wystarcza, jeśli nie, kliknij w nie najpierw  


Zauważ że dla drugiego i trzeciego sposobu, równoczesne przytrzymanie klawiszy Ctrl, Shift lub Ctrl+Shift (działa również dla klawiszy kursorów) możesz wybrać, które miejsce po przecinku ma zostać zmienione. Dodatkowo używając okna Właściwości, wysokość i szerokość domyślne ze sobą połączone, lecz wystarczy kliknięcie na ikonę łańcucha by je rozłączyć.
Zauważ, że dla drugiego i trzeciego sposobu, równoczesne przytrzymanie klawiszy Ctrl, Shift lub Ctrl+Shift (działa również dla klawiszy kursorów) zmieni również  miejsce po przecinku, które będzie edytowane. Poza tym w oknie Właściwości pola wysokości i szerokości domyślnie ze sobą połączone, lecz wystarczy kliknięcie na ikonę łańcucha, by je rozłączyć.


'''Dodatkowe informacje'''
'''Dodatkowe informacje'''
* Wybranie z menu pozycji '''Strona > Wyrównaj do linii pomocniczych''' ''(w 1.2.4: '''Widok > Wyrównaj do linii pomocniczych''')'' spowoduje przyciąganie ramki do linii pomocniczych na stronie. '''Widok > Wyświetlaj linie pomocnicze''' wyświetla je na ekranie. (Tak jak siatka, linie pomocnicze nigdy nie zostaną wydrukowane ani nie staną się częścią pliku PDF.). Jeśli chcesz zmienić lub dodać nowe linie pomocnicze, skorzystaj z menu '''Strona > Zarządzaj liniami pomocniczymi''' lub '''Plik > Konfiguracja > Linie pomocnicze'''.
* Wybranie z menu pozycji '''Strona > Wyrównaj do linii pomocniczych''' spowoduje przyciąganie ramki do linii pomocniczych na stronie. '''Widok > Wyświetlaj linie pomocnicze''' wyświetla je na ekranie (tak jak siatka, linie pomocnicze nie zostaną wydrukowane, ani nie staną się częścią pliku PDF). Jeśli chcesz zmienić lub dodać nowe linie pomocnicze, skorzystaj z menu '''Strona > Zarządzaj liniami pomocniczymi''' lub '''Plik > Konfiguracja > Linie pomocnicze'''.


==Obracanie==
==Obracanie==
''Za pomocą myszy:''
''Za pomocą myszy:''


Kliknij ikonę [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Obróc element''']] na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: R), a następnie kliknij wewnątrz ramki i ciągle trzymając lewy klawisz myszy obróć o żądany kąt.
Kliknij ikonę [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Obróć element''']] na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: R), a następnie kliknij wewnątrz ramki i ciągle trzymając lewy klawisz myszy obróć o pożądany kąt.


''Za pomocą okna Właściwości:''
''Za pomocą okna Właściwości:''


Just like resizing and repositioning, you have the same three ways to change the rotation digitally. There is also an icon just below (looks something like one of a pair of dice) to alter the point around which rotation takes place -- center or one of the four corners.
Tak jak podczas zmiany rozmiaru i pozycji, istnieją takie same możliwości zmiany parametrów obrotu ramki. Ponadto poniżej znajduje się ikona (wyglądająca jak para kostek) pozwalająca zmienić oś, wokół której następuje obrót &ndash; może to być środek lub jeden z czterech rogów ramki.


==Copying Frames and Similar Operations==
==Kopiowanie ramek i inne operacje==
There are several different ways to copy or move frames.
Istnieje wiele sposobów na to, aby skopiować lub przesunąć ramki.


# You should be familiar with Copy and Paste (keyboard: '''Ctrl+C''', '''Ctrl+V''') and Cut and Paste (keyboard: '''Ctrl+X''', '''Ctrl+V''') -- also accessible from '''Edit''' on the menu, and from the Context Menu (right-click in frame). To paste to another page, move to that page, click on it, then paste -- the frame will have the same coordinates as on the original page.
# Na pewno znana jest Ci czynność kopiowania i wklejania (skróty klawiszowe: '''Ctrl+C''', '''Ctrl+V''') oraz wycinania i wklejania (skróty klawiszowe: '''Ctrl+X''', '''Ctrl+V''') -- dostępna także z menu '''Edycja''' oraz z menu kontekstowego (dostępnym poprzez kliknięcie prawym klawiszem myszki wewnątrz ramki). By wkleić na inną stronę, przejdź do żądanej strony, kliknij w nią, a następnie wklej -- ramka będzie umieszczona w tym samym miejscu co na oryginalnej stronie.
# There is also Duplicate (keyboard: '''Ctrl+Alt+Shift+D''') '''Item > Duplicate'''. This makes a copy which is slightly offset from the original, and on a layer above it.
# Jest także możliwość klonowania elementów (skrót klawiszowy: '''Ctrl+Alt+Shift+D''') '''Obiekt > Klonuj'''. Tworzy ona kopię, która jest przesunięta i umieszczona warstwę wyżej względem oryginału.
# There is Multiple Duplicate, '''Item > Multiple Duplicate''', which brings up a requestor to automatically create as many copies as you wish, with a sequential adjustable offset. You can also use this for a single duplication when you want to set the offset. ''Note that once you set the offset here, '''Item > Duplicate''' will use this same offset.''
# Znajdziesz też opcję wielokrotnego klonowania ('''Obiekt > Wielokrotne klonowanie''') która wyświetli okno pozwalające na utworzenie dowolnej ilości kopii z dowolnym przesunięciem. Ponadto możesz użyć tej opcji do jednokrotnego klonowania z wybranym przesunięciem. ''Uwaga: jeśli ustawisz przesunięcie w tym oknie, będzie ono wykorzystywane również przez '''Obiekt > Klonuj'''.''
# It's also possible to drag an item with the <b>right</b> mouse button. After releasing the button, a dialog asks to either copy or move the item or to cancel the operation.
# Możesz też przesunąć obiekt za pomocą <strong>prawego</strong> klawisza myszy. Po zwolnieniu przycisku zostanie wyświetlone okno dialogowe z zapytaniem czy obiekt ma zostać skopiowany, przesunięty lub czy operacja ma zostać anulowana.
# Finally, there is the Scrapbook, '''Item > Send to Scrapbook''' ''(v1.3.x)'' or from Context Menu (right-click in frame). This will make a named copy of the selected frame and its contents to the Scrapbook. To retrieve a saved item from Scrapbook, select from the menu '''Windows > Scrapbook''' ''(in v1.2.4, '''Tools > Scrapbook'''), to bring up a requestor to paste an item to a page. Also note that you can save your entire Scrapbook to a file, which can then be loaded and used in another document.
# Ponadto istnieje Biblioteka ('''Obiekt > Dodaj do biblioteki''' lub za pomocą menu kontekstowego). Utworzy to nazwaną kopię wybranej ramki wraz z jej zawartością w Bibliotece. Aby uzyskać do niej dostęp, wybierz z menu '''Okna > Biblioteka''' -- zostanie wtedy wyświetlone okno, z którego możesz wkleić żądany obiekt na stronę. Zauważ, że możesz zapisać całą zawartość Biblioteki do pliku, który może zostać załadowany w innym dokumencie.  


Experimentation will show you that frames can even be outside the document boundaries and still be copied, duplicated and manipulated in various ways. They will even be saved with the document in these locations. If you try to generate a PDF, you will receive error messages about objects not being on the page; if ignored, the PDF will not have these objects. Furthermore, especially in a large multipage document, you may lose track of these off-document objects.
Zapewne zauważysz, że ramki mogą znajdować się poza granicami strony i nadal podlegać kopiowaniu, klonowaniu i być manipulowane na różne sposoby. Zostają również zapisywane wraz z dokumentem z zachowaniem ich aktualnych pozycji. Jednakże podczas generowania dokumentu PDF zostanie wyświetlone ostrzeżenie, że niektóre elementy nie znajdują się na stronie -- jeśli zostanie zignorowane, wygenerowany dokument PDF nie będzie zawierał tych elementów. Ponadto, szczególnie w przypadku dużych dokumentów, można łatwo stracić kontrolę nad elementami znajdującymi się poza stroną.


==Entering/Editing Text in the Frame==
==Edycja tekstu w ramce==
'''''Story Editor'''''
'''''Edytor artykułów'''''


With a text frame selected, click the [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Story Editor''']] icon on the toolbar (keyboard: Ctrl+Y), or Menu item '''Edit > Edit Text...'''; this is also available in the Context Menu (right-click in frame). The '''Story Editor''' is the most efficient way to manually enter text. The text will display with the correct font color, but the font face and spacing will not be reflected in the '''Story Editor''''s display. If the font color is similar to the background color in Story Editor, you may change the background color as desired: '''Story Editor''' menu '''Settings > Background...'''.
Mając wybraną ramkę tekstową kliknij ikonę [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Edytor artykułów''']] na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: Ctrl+Y) lub wybierz z menu pozycję '''Edycja > Edytuj tekst''' -- opcja ta jest również dostępna w menu kontekstowym (kliknij prawym klawiszem myszy w ramce). '''Edytor artykułów''' jest najbardziej wydajnym sposobem ręcznego wpisywania tekstu. Tekst zostanie wyświetlony w poprawnym kolorze, jednakże krój czcionki jak i podcinanie nie zostaną pokazane bezpośrednio w '''Edytorze artykułów'''. Jeśli kolor czcionki jest podobny do koloru tła Edytora artykułów, możesz dowolnie zmienić jego kolor poprzez menu '''Ustawienia > Tło...'''.


The many features of  [[Working_with_Story_Editor| '''Story Editor''']] will be covered in detail elsewhere (also see [[Working_with_text_frames#Properties:_Text_Tab| Properties: Text Tab]] below - layout is different but features are the same). For this brief introduction, note that a large array of text features are completely under your control in Story Editor, including font face, color, spacing, kerning, justification, and more. Note that changing a setting will only modify text that you have selected (highlighted) and any subsequently entered text.
Wiele możliwości [[Praca w Edytorze artykułów| '''Edytora artykułów''']] zostało opisanych w innym miejscu (zobacz też rozdział pod tytułem [[Praca_z_ramkami_tekstowymi#Właściwości:_Zakładka_Tekst| Właściwości: Zakładka Tekst]] poniżej - układ jest inny, lecz możliwości identyczne). W tej chwili, ważne jest tylko to, że za pomocą Edytora artykułów masz pełną kontrolę nad dużymi ilościami tekstu, m.in. nad krojem czcionki, kerningiem, wyrównaniem, itp. Uwaga: zmiana ustawień dotyczy tylko obecnie zaznaczonego fragmentu tekstu jak i wpisanego później.  


Take the time to learn how to create and use Styles, which will save time when you are repetitively using a font with a specific set of features.
Poświęć trochę czasu, by nauczyć się tworzyć i używać stylów, które pozwolą zaoszczędzić czas przy częstym używaniu czcionek ze specyficznym zestawem cech.


'''''Editing from the main page'''''
'''''Edycja w głównym obszarze roboczym'''''


Click the [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Edit Contents of Frame''']] icon on the toolbar (keyboard: E). When you click inside the frame, you will see a blinking vertical cursor where you may add or edit text. You may also select (highlight) text and change the highlighted text features in Properties > Text. As you can see the choices are analogous to those in the '''Story Editor'''.
Kliknij ikonę [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Edytuj zawartość ramki''']] na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: E). W chwili, gdy klikniesz wewnątrz ramki, zobaczysz mrugający pionowy znak kursora, który pozwala na dodanie lub edycję tekstu. Możesz również zaznaczyć (podświetlić) tekst i zmienić jego cechy korzystając z okna Właściwości > Tekst, przy czym możliwości są analogiczne go tych w ''Edytorze Artykułów''.


'''''Editing All the text in the frame'''''
'''''Formatowanie całości tekstu w ramce'''''


If not already selected, click the [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Insert_Objects| '''Select item''']] icon on the toolbar (keyboard: C | ''note that if you are in Edit Contents of Frame mode, pressing C will enter text in the frame''). Now select the frame whose text you wish to edit. At this point if you make changes in [[Working_with_text_frames#Properties:_Text_Tab| Properties: Text]], '''all''' text in the frame will be modified.
Jeśli jeszcze nie jest zaznaczona, kliknij ikonę [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Insert_Objects|'''Wybierz obiekt''']] na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: C | ''uwaga -- jeśli znajdujesz się już w trybie edycji tekstu w ramce, naciśnięcie klawisza C spowoduje dopisanie znaku do zawartości tejże ramki''). Następnie wybierz ramkę, której zawartość chcesz edytować. Jeżeli w tym momencie dokonasz zmian w zakładce [[Praca_z_ramkami_tekstowymi#Właściwości:_Zakładka_Tekst|Tekst]] okna ''Właściwości'', '''cały''' tekst zawarty w ramce zostanie zmodyfikowany.


'''''Special Characters, Foreign Language Accented Characters'''''
'''''Znaki specjalne oraz obcojęzyczne'''''


There is the ''potential'' ability to insert foreign language accented characters, special symbols not found on the keyboard, typographic symbols (such as typographic quotation marks, em dash, en dash, variably sized spaces, for example), and ligatures. This capability can be found either in the main menu or Story Editor menu under '''Insert > Glyph''', '''Insert > Character''', '''Insert > Quote''', '''Insert > Spaces & Breaks''', and '''Insert > Ligature'''.  
Istnieje ''potencjalna'' możliwość wstawiania znaków używanych w innych językach, symboli specjalnych nie znajdujących się na klawiaturze, znaków typograficznych (takich jak np. cudzysłowy, dywizy, spacje o różnej długości) oraz ligatur. Można uzyskać do niej dostęp zarówno poprzez główne menu lub Edytor Artykułów za pomocą pozycji '''Wstaw > Glif''', '''Wstaw > Znak''', '''Wstaw > Cytat''', '''Wstaw > Spacje i przenoszenie''', jak i '''Wstaw > Ligatury'''.
*'' '''If your special character fails to display, this most often means that it is not available in your chosen font.''' '' Just because it shows in Story Editor does not mean it will show on the page.
*'' '''Jeśli znak specjalny nie zostaje poprawnie wyświetlony, przeważnie oznacza to iż nie występuje on w aktualnie używanej czcionce.''' '' Fakt, iż znak wyświetla się on poprawnie w Edytorze Artykułów nie oznacza, że zostanie poprawnie wyświetlony na stronie.
* Also see [[Typography]].
* Zobacz również [[Typografia]].


==Loading Text from a File==
==Pobieranie tekstu z pliku==
Load text from a file from the Context Menu (right click in frame) > Get Text, or from the menu '''File > Import > Get Text'''. You may also Append Text (Get Text will replace whatever is already in the frame). You may also load a file into Story Editor.
Aby pobrać tekst z pliku, wybierz z menu kontekstowego (poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy wewnątrz ramki) pozycję '''Pobierz tekst''' lub skorzystaj z menu '''Plik > Importuj > Pobierz tekst'''. Możesz również dołączyć tekst do ramki jak i wgrać plik tekstowy bezpośrednio w edytorze artykułów.


There are also the special files of [http://en.wikipedia.org/wiki/Lorem_ipsum "lorem ipsum"] text, that can most easily be accessed from the Context Menu (right-click in frame), under Sample Text (from Menu: '''Insert > Sample Text'''). Scribus has this in several language versions, in addition to Latin.
Dostępne są też specjalne pliki z tekstem [http://pl.wikipedia.org/wiki/Lorem_ipsum "lorem ipsum"] w różnych językach - aby skorzystać z nich użyj pozycji "Przykładowy tekst" menu kontekstowego lub poprzez '''Wstaw > Przykładowy tekst'''.


==Linking One Frame to Another==
==Łączenie ramek ze sobą==
Text may be continued from one frame to another, on the same page or different pages.  
Tekst może ''przepływać'' z jednej ramki do drugiej, zarówno na tej samej stronie jak i na różnych.


First make sure the first frame is selected, then click the [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Link Text Frames''']] icon on the toolbar (keyboard: N), then click the second frame -- that's it. If you have a third or more frames to also link, continue clicking to continue linking further frames. Remember that the links go in the order that you click from one to the next.
Na początku upewnij się, że jest zaznaczona pierwsza ramka, następnie kliknij ikonę [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Połącz ramki tekstowe''']] na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: N), po czym kliknij w drugą ramkę -- to wszystko. Jeśli masz więcej ramek do złączenia po prostu klikaj w nie, aż uzyskasz porządany efekt. Pamiętaj, że ramki łączą się ze sobą w takiej kolejności w jakiej klikasz.


Note that frames can be linked ''before'' or ''after'' they have any content.
Zauważ, że ramki można łączyć zarówno ''przed'' jak i ''po'' umieszczeniu w nich zawartości.


[[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Unlink Text Frames''']] is operationally similar -- click the first frame, then the '''Unlink''' icon, then the frames to unlink.
Ikona [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Rozłącz ramki tekstowe''']] jest podobna w użyciu -- kliknij pierwszą ramkę, następnie ikonę '''Rozłącz ramki tekstowe''' i klikaj kolejno w ramki, które mają zostać rozłączone.


==Levels & Layers==
==Poziomy i warstwy==
Frames in general, not just text frames, represent a two-dimensional space that you manipulate and move around your workspace, much like a small note you can attach and detach. Like small physical notes, they are laid down, one by one, on the page, new ones on a layer over the previous ones. The small box labeled '''Level''' in the XYZ tab of Properties allows you to move the selected frame up or down layers; the arrows with bars will move all the way to the top or bottom. Since the background of your frame may be opaque or transparent, the level the frame is at will affect how much of the frame can be visible in relationship to other overlapping or underlying frames.
Ramki w ogólności, nie tylko tekstowe, reprezentują dwu wymiarową przestrzeń, którą możesz manipulować i przesuwać po swoim obszarze roboczym, podobnie jak notatkę, którą możesz dowolnie przyczepiać i odczepiać. Tak jak normalne kartki z notatkami, one układane jedna na drugiej na stronie, każda warstwę powyżej innych. Mały obszar nazwany  '''Poziom''' w zakładce XYZ okna Właściwości pozwala na przesuwanie ramki w górę lub dół poszczególnych warstw; strzałki z poprzeczkami przesuwają obiekty na samą górę lub na dół stosu. Jako że tło ramki może być przeźroczyste lub wypełnione, poziom na której znajduje się będzie miał wpływ na to jaki jej fragment będzie widoczny w nawiązaniu do innych ramek leżących wyżej lub niżej.


==XYZ Tab: The Rest==
==Zakładka XYZ: Pozostałe funkcje==
The remaining buttons in the XYZ tab do the following:
Pozostałe przyciski w zakładce XYZ odpowiadają za następujące funkcje:


# Flip the selected frame horizontally or vertically
# Odwracanie ramki w pionie lub w poziomie.
# Lock a frame in place. ''Everything'' about your frame is locked -- size, position, contents. Copying and pasting a locked frame may produce unexpected results.
# Zabezpieczanie ramki. ''Wszystkie'' właściwości ramki zostają zabezpieczone -- rozmiar, pozycja, zawartość. Kopiowanie i wklejanie do takiej ramki może przynieść nieoczekiwane efekty.
# Lock the size of the frame only. Note that the editing tabs disappear from the corners and sides.
# Zabezpieczanie rozmiarów ramki. Zauważ, że punkty sterujące w rogach i po bokach ramki znikają po użyciu tej funkcji.
# Enable/disable printing of the frame. Why? You may want to have a frame on the page that's a message to yourself or someone else, yet not be part of the printed finished work. Or the frame may just be a space-saver for some other purpose.
# Włączanie/wyłączanie drukowania ramki. Po co ktoś miałby to robić? Czasem po prostu przydaje się ramka na stronie zawierająca wyłącznie jakąś informację dla siebie lub kogoś innego, jednakże nie mająca stać się częścią gotowej pracy, lub może tylko ma zajmować miejsce pod jakiś inny element.


==Properties: Shape Tab==
==Właściwości: Zakładka Kształt ramki==
<!--[[Image:Wlasciwosci2.png|left|thumb|200px|Properties: Shape Tab]]//-->
<!--[[Image:Wlasciwosci2.png|left|thumb|200px|Properties: Shape Tab]]//-->
[[Image:Wlasciwosci2.png|frame|left|Właściwości: Zakładka Kształt ramki]]
[[Image:Wlasciwosci2.png|frame|left|Właściwości: Zakładka Kształt ramki]]




[[Image:Editshape.jpg|thumb|right|Edit Shape requester<br>v 1.3.3.3]]
[[Image:Wezly 133x.png|thumb|321px|right|Okno edycji kształtu ramki<br>v. 1.3.3.6]]


Click the Shape tab in Properties. Near the top is a button with a square in the center. If you click that button, you may quickly switch to one of a group of set shapes from your original rectangle. In addition, if you click Edit Shape, you now have full vector-editing control of your shape.
Kliknij zakładkę Kształt ramki w oknie Właściwości. Na jej górze znajduje się przycisk z kwadratem pośrodku - klikając na niego możesz szybko wybrać jeden z wcześniej definiowanych kształtów dla ramek. Dodatkowo klikając przycisk ''Edycja ramki...'' uzyskując pełną kontrolę nad wektorową postacią danej ramki.




''Another angle on shapes and text frames:''
''Inne spojrzenie na kształty i ramki tekstowe:''


You may also use the [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Insert_Objects| '''Polygon tool''']] on the toolbar (use will be described in detail in another section) to create a regular polygon, which may then be converted using the Context Menu (right-click in the polygon) to '''Convert To > Text Frame'''. Note that before you enter text, you may want to change the background color of the frame.
Możesz także skorzystać z ikony [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Insert_Objects| '''Wstaw wielokąt''']] na pasku narzędzi (sposób użycia tego narzędzia zostanie dokładniej opisany w innym miejscu) by utworzyć wielokąt, który może zostać zamieniony na ramkę tekstową za pomocą pozycji '''Zamień na > Ramka tekstowa''' menu kontekstowego. Uwaga: zanim wpiszesz jakikolwiek tekst do takiej ramki, prawdopodobnie będzie musiała ona mieć zmieniony wcześniej kolor tła.


'''Round Corners'''
'''Zaokrąglone rogi'''


Causes an adjustable degree of rounding of the Text Frame corners. Also note the effect of negative values.
Opcja ta pozwala na zaokrąglenie rogów ramki tekstowej, przyjrzyj się również jaki efekt powodują wartości ujemne.


'''Distance of Text'''
'''Odstęp tekstu'''


''Columns, Gap:'' Set the number of columns inside the frame and the gap between columns.
''Łamy, Odstęp między łamami'': ustawia ilość łamów (kolumn) wewnątrz ramki oraz odstęp między nimi.


''Top, Bottom, Left, and Right'' adjust the space from the edge of the frame to the text inside.
''Na górze, Na dole, Po lewej, Po prawej'': ustawia ilość wolnego miejsca między krawędziami ramki a tekstem w niej zawartym.


''Tabulators'': For setting tab stops within your frame.
''Tabulatory'': pozwala na ustawienie tabulatorów wewnątrz ramki.


===Text Flows Around Frame===
===Tekst opływa ramkę===


{|
{|
|
|
|-
|-
| width="300" valign="top" | Use this to determine what happens with text ''underneath'' the selected frame.<br>Remember [[Working_with_image_frames#Levels_.26_Layers|Levels & Layers?]]
| width="300" valign="top" | Użyj tej opcji by ustawić co ma się dziać z tekstem ''poniżej'' aktualnie wybranej ramki.<br>Pamiętasz [[Praca_z_ramkami_tekstowymi#Poziomy_i_warstwy|poziomy i warstwy?]]


When you create an image frame, the Bounding Box (of the image) and the Contour Line are the same size and position. But click on '''Edit Shape...''' and you can change this Contour Line's size, position, and shape as desired -- just check the box for '''Edit Contour Line'''.
Gdy tworzysz ramkę graficzną, ramka ograniczająca obrazu oraz linia konturu są tych samych rozmiarów i na tej samej pozycji. Jednakże używając opcji '''Edycja ramki...''' możesz dowolnie zmienić rozmiar, kształt oraz umiejscowienie linii konturu  -- wystarczy tylko zaznaczyć opcję '''Edytuj linię konturu'''.


[[Image:Textflows.jpg|thumb|left|350px|Close-up in Shape Tab]]
[[Image:Oplywanie_133x.png|thumb|left|303px|Opływanie ramek ]]
| width="150" |
| width="150" |
| width="300" |Here is an example with an image frame, but this could just as well be a text frame:  
| width="300" |Oto jest przykład z zastosowaniem ramki graficznej, lecz równie dobrze mogłaby to być ramka tekstowa:  


[[Image:Textflows_example.jpg]]
[[Image:Textflows_example.jpg|160px]]
|}
|}


==Properties: Text Tab==
==Właściwości: Zakładka Tekst==
The top two buttons are straightforward: font face and style. Remember that if you are in [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Insert_Objects| '''Select Item''']] mode, as opposed to [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''Edit Contents''']] mode, changes in the font settings will change all the text in the frame. To modify only some of the text, switch to '''Edit Contents''' mode (keyboard: E), then highlight the text you wish to modify.
Pierwsze dwie opcje są jednoznaczne: krój czcionki i styl czcionki. Pamiętaj, że gdy znajdujesz się w trybie [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Insert_Objects| '''wybierania obiektu''']], w przeciwieństwie do trybu [[Toolbars#Toolbar_Icons:_Modify_Objects| '''edycji zawartości ramki''']], zmiany w ustawieniu czcionek będą odnosić się dla całego tekstu zawartego w ramce. By zmienić tylko część tekstu, przełącz się do trybu '''edycji zawartości''' (skrót klawiszowy: E), a następnie zaznacz fragment tekstu do modyfikacji.


<hr>
<hr>
[[Image:properties_text_v1331.jpg|thumb|210px|Properties: Text Tab]]
[[Image:Ed1.png|thumb|right|350px|Właściwości: Zakładka Tekst]]
Next is a block of six requestors with number values:
Poniżej znajduje się zestaw sześciu pól:


# Left top is font size
* lewe górne określa stopień pisma,
# Left middle is the space between lines of text. When you are in '''Select Item''' mode, this will automatically change as you adjust font size (but can be adjusted afterward independently), in Edit Contents mode it will not. See [[Working_with_Story_Editor#Font_Size_and_Line_Spacing|'''Working with Story Editor: Font Size and Line Spacing''']] about the different ways that font size and line spacing adjustments interact. <br>You may change the degree of automatic line spacing in '''File > Preferences > Typography.'''
* lewe środkowe określa odstęp między poszczególnymi wierszami tekstu. Gdy jesteś w trybie '''wybierania obiektów''', odstęp ten zostanie automatycznie zmieniony wraz ze zmianą wielkości czcionki, chociaż może być później zmieniony niezależnie, jednakże w trybie '''edycji zawartości''' nie zostanie on zmieniony. Możesz zmienić stopień zmiany odstępu międzywierszowego w menu '''Plik > Konfiguracja > Typografia'''.
# Left bottom is the width of characters -- note that height remains constant
* lewe dolne określa szerokość znaków &ndash; zauważ, że wysokość pozostaje bez zmian,
# Right top raises (positive values) or lowers selected characters from the baseline. ''This adjustment is not present in Story Editor.''
* prawe górne zwiększa lub zmniejsza odległość znaków od linii pisma. ''Ta opcja nie jest dostępna w Edytorze Artykułów''.
# Right middle is [http://en.wikipedia.org/wiki/Kerning kerning]: the distance between characters
* prawe środkowe określa [http://pl.wikipedia.org/wiki/Kerning podcinanie], czyli odstęp pomiędzy znakami,
# Right bottom adjusts height of characters -- note that width remains constant, and that characters remain on the baseline.
* prawe dolne określa określa wysokość znaków &ndash; zauważ, że wysokość pozostaje bez zmian i znaki pozostają na linii pisma.


As described above in [[Working_with_text_frames#Resizing.2C_Repositioning| Resizing, Repositioning]], there are three ways to change these values.
Jak wspomniano powyżej, w sekcji [[Praca_z_ramkami_tekstowymi#Zmiana_rozmiaru.2Fpozycji|Zmiana rozmiaru/pozycji]], istnieją trzy sposoby zmiany tych wartości.


<hr>
<hr>


There are two color buttons next, the top referring to the outline and/or shadow if selected (see below, items 8 and 9), and the bottom to the fill color. Aside from the hue, you may also adjust saturation - click on the number for a list of choices.
Następnie znajdują się dwie listy wyboru koloru, pierwsza odnosi się do obrysu i/lub cienia (patrz niżej - punkty 8 i 9), a druga do koloru wypełnienia. Oprócz barwy, możesz określić również nasycenie koloru &ndash; kliknij na liczbę obok, by uzyskać listę wyboru.


<hr>
<hr>


A row of buttons follows, so from left to right:
Poniżej znajdziesz rząd przycisków, w kolejności od lewej do prawej są to:


# Underline, including spaces between words. Adjustable line width, vertical position. ''No adjustments in v1.2.4''
# Podkreślenie &ndash; uwzględnia również odstępy pomiędzy wyrazami. Posiada modyfikowalne wartości przesunięcia i grubości linii.
# Underline, characters only. Adjustable line width, vertical position. ''Not available in v1.2.4''
# Podkreślenie tylko dla znaków &ndash; posiada modyfikowalne wartości przesunięcia i grubości linii.
# Subscript. You may also want or need to adjust size. ''For v1.2.4, adjustments are in '''Effects > Preferences > Typography'''''
# Indeks dolny &ndash; wielkość ustawiany jest osobno.
# Superscript. Size is separately adjusted. ''For v1.2.4, adjustments are in '''Effects > Preferences > Typography'''''
# Indeks górny &ndash; wielkość ustawiany jest osobno.
# All caps. Applies to letters. ''Not available in v1.2.4''
# Wersaliki &ndash; dotyczy wyłącznie liter.
# All small caps. Letters only; sizes of other characters and capitalized letters not affected.
# Kapitaliki &ndash; dotyczy wyłącznie liter, rozmiar innych znaków i dużych liter nie jest zmieniany.
# Strikethrough. Line width and position adjustable. ''No adjustments in v1.2.4''
# Przekreślenie &ndash; przesunięcie i grubość linii są modyfikowalne.
# Adds an outline to the font, width adjustable. ''No adjustments in v1.2.4''
# Dodaje obrys czcionki &ndash; szerokość jest modyfikowalna.
# Creates a shadow, in essence a duplication of the character, just "behind" it, position adjustable. You may have both an outline and a shadow, but both will have the same color and shade. ''Not available in v1.2.4''
# Dodaje cień &ndash; zasadniczo duplikuje znak, lecz "w tle", jego pozycja może być modyfikowana. Istnieje możliwość ustawienia zarówno cienia jak i obrysu, lecz oba będą miały identyczny kolor.
# Reverse (horizontal mirror image) of selected letters.
# Pisanie od prawej do lewej &ndash; tworzy lustrzane odbicie wybranych liter.


<hr>
<hr>


The next row of buttons selects justification. The rightmost button forces every line to be fully justified, which can produce unexpected results.
Następny rząd przycisków określa justowanie tekstu, przycisk na prawym końcu powoduje pełną justyfikację, która może powodować nieoczekiwane efekty.


<hr>
<hr>


The Style button allows for easy application of a set of font features. There are no default styles, these are user-created. See the Menu item '''Edit > Paragraph Styles...''' or '''Edit > Line Styles...''' to create a New style, or Save and Import styles.  
Lista wyboru style pozwala na łatwe określanie wielu cech czcionek naraz. Domyślnie nie istnieją żadne style, gdyż powinny być one tworzone przez użytkownika. Skorzystaj z menu '''Edycja > Style akapitów...''' lub '''Edycja > Style linii...''', by utworzyć nowe style, zapisać je lub odtworzyć.
 
By dowiedzieć się więcej o stylach, zajrzyj do działu [[Praca_w_Edytorze_artykułów#Style/Style_akapitów| Praca w Edytorze artykułów/Style]].
For more on styles, see [[Working_with_Story_Editor#Styles| Working with Story Editor:Styles]].
 
Lastly, the Language button chooses a language for automatic hyphenation.


==Properties: Line Tab==
Na samym końcu znajduje się pole wyboru języka, używane przy dzieleniu wyrazów.
The Line of a Text Frame refers to the border of the frame. The first thing to be aware of is that the default setting for Line Color is None, so regardless of the settings in the Line Tab, nothing will show until the Line Color is set.


Otherwise, the various settings for Line are straightforward. If a setting is greyed-out, it does not apply to frames.
==Właściwości: Zakładka Linia==
Linia w ramce tekstowej odnosi się dla granicy ramki. Pierwszą rzeczą na jaką należy zwrócić uwagę jest to, że domyślnym ustawieniem dla koloru linii jest jego brak, więc zmiana pozostałych ustawień nie będzie miała wpływu na efekt końcowy, aż do ustawienia poprawnego koloru linii.


==Properties: Color Tab==
Poza tym poszczególne ustawienia dla linii są dość jednoznaczne -- jeśli jakaś opcja jest wyszarzona, po prostu nie dotyczy ramek.
As noted above, the Line Color refers to the border of the frame, with the default being None.


Fill Color means background color of the frame. None for a Fill Color means that the background is transparent. Text Color can be set in the Text Tab in Properties, or in Story Editor.
==Właściwości: Zakładka kolory==
Jak wspomniano powyżej, kolor linii odnosi się do granicy ramki, z domyślną wartością ustawioną na ''Brak''.


Shade refers to saturation of the color, so that 0% should represent a neutral grey scale color. Opacity refers to the relative opacity/transparency, with 100% being totally opaque, 0% totally transparent. It is worth noting at this point that some PDF versions and some PDF viewers do not support transparency.
Kolor wypełnienia oznacza kolor tła ramki. ''Brak'' dla koloru wypełnienia oznacza, iż tło jest w pełni przeźroczyste. Kolor tekstu może być ustawiony w zakładce Tekst okna Właściwości lub w Edytorze Artykułów.


'''Overprinting''' ''versions 1.3.4 and above''
Cieniowanie odnosi się do nasycenia koloru, tak że 0% powinno reprezentować neutralną szarość. Krycie zaś odnosi się do względnej przeźroczystości tła, gdzie 100% oznacza w pełni nieprzeźroczyste a 0% kompletnie przeźroczyste. Warto zauważyć, że w tej chwili nie wszystkie wersje PDF oraz niektóre przeglądarki dokumentów nie potrafią obsłużyć przeźroczystości.


''Knockout'' versus ''Overprinting'' are described [http://desktoppub.about.com/od/trapping/ss/trapping_basics.htm here].
'''Nadruk''' ''wersje 1.3.4 i nowsze''


''Please note that you are not limited to colors you see displayed in the Color Tab, nor are you compelled to have all these choices. See the Menu item '''Edit > Colors''' to add, edit, or remove colors. Removing colors can simplify the use of Scribus, and does reduce saved file size.''
''Wycinanie'' jak i  ''nadruk'' opisane są [http://desktoppub.about.com/od/trapping/ss/trapping_basics.htm tutaj] (w języku angielskim).


==See also:==
''Zauważ, że nie ma ograniczenia co do kolorów wyświetlonych w zakładce Kolory, jak też nie ma konieczności wyświetlania ich wszystkich na liście. W menu '''Edycja > Kolory''' możesz dodać, edytować lub usuwać kolory. Usunięcie nieużywanych kolorów może ułatwić korzystanie ze Scribusa i ma wpływ na zmniejszenie wielkości zapisywanych plików.''


==Zobacz również:==
<!--deejay1: to dodamy pozniej, jak juz bedzie przetlumaczone i zaktualizowane do wersji 1.3.x----
*[[Footnotes in Scribus 1.2x]]
*[[Footnotes in Scribus 1.2x]]
*[[Laying out articles]]
*[[Laying out articles]]
Line 228: Line 221:
*[[Workaround for thin spaces]]
*[[Workaround for thin spaces]]
*[[Text on a Path]]
*[[Text on a Path]]
//-->
* [[Praca ze stronami wzorcowymi]]
* [[Tworzenie spisu treści]]
* [[Twój pierwszy formularz PDF w Scribusie|Formularze PDF]]
* [[Kolory dodatkowe w Scribusie|Kolory dodatkowe]]

Latest revision as of 10:48, 6 February 2007

Strona główna

Jak to zrobić

  1. Pierwsze kroki ze Scribusem
  2. Praca z ramkami tekstowymi
  3. Praca z ramkami graficznymi
  4. Praca ze stronami wzorcowymi
  5. Praca w Edytorze artykułów
  6. Tekst na krzywej
  7. Scribus w Ubuntu Linux
  8. Klik i Scribus działa
  9. Instalacja za pomocą Cmake
  10. Tworzenie spisu treści
  11. Formularze PDF
  12. Kolory dodatkowe
  13. Obrazek ze ścieżką odcięcia

Porady i triki

  1. Instalacja profili ICC
  2. Dodawanie fontów
  3. Import grafik EPS
  4. Zawieszone spójniki
  5. Twój pierwszy artykuł
  6. Tworzenie hiperłączy

Często zadawane pytania

  1. Zarządzanie kolorami
  2. Skąd pobrać Scribusa?
  3. Podgląd wydruku nie działa
  4. Scribus dla MacOSX?
  5. Dodawanie fontów
  6. Scribus po polsku
  7. Type 1 i ligatury
  8. Automatyczne numery stron
  9. Interlinia w Scribusie
  10. Pierwsze kroki z DTP
  11. Skalowanie obrazka w ramce
  12. Export do PDF/X-3
  13. Ligatury i cyfry nautyczne?
  14. Pomoc w rozwoju Scribusa
  15. Przykładowe dokumenty
  16. Zgłaszanie błędów
  17. Słowniki dzielenia na sylaby

Ten artykuł opisuje różne czynności związane z pracą z ramkami tekstowymi.

Tworzenie

Utwórz ramkę tekstową:

  1. klikając ikonę Utwórz ramkę tekstową na pasku narzędzi
  2. lub wybierając z menu opcję Wstaw > Ramka tekstowa
  3. skrótem klawiszowym: T lub Alt+W, T.

Pozwoli to na umiejscowienie i wybranie rozmiaru ramki za pomocą myszy. Aby tego dokonać przyciśnij lewy klawisz myszy, a następnie przeciągnij kursor po przekątnej strony. Przyciśnięcie klawisza myszy wyznacza jeden róg ramki, a puszczenie go wyznaczy róg znajdujący się na końcu przekątnej. Najbardziej typowym sposobem jest zaczęcie w lewym górnym rogu, jednakże można zacząć w dowolnym z nich.

Usuwanie

Usuń wybraną ramkę przyciskając klawisz Delete lub Ctrl+X.

Menu kontekstowe

Klikając prawym klawiszem myszki uzyskasz dostęp do menu kontekstowego, które zawiera najczęściej wykonywane operacje na ramkach, z których najważniejszą jest możliwość zamiany ramki tekstowej na inny typ ramki.

Pozycja i rozmiar

Właściwości: Zakładka XYZ

W tym punkcie zauważysz, że okno Właściwości jest niezastąpionym elementem podczas pracy ze Scribusem. Jeśli nie widzisz jeszcze okna dialogowego Właściwości, możesz je otworzyć poprzez skorzystanie z menu Okna > Właściwości. Zakładka XYZ okna Właściwości pokazuje bardzo dokładne informacje o pozycji punktów X i Y lewego górnego rogu wybranej ramki, której obrys zaznaczony jest czerwoną, przerywaną linią. Ramka jest automatycznie wybierana w chwili jej utworzenia. Możesz odznaczyć ramkę klikając na obszar poza jej granicami, a zaznaczyć ponownie klikając w jej wnętrzu. Ramka musi zostać zaznaczona, aby mogła być modyfikowana lub przestawiana.

Zmiana rozmiaru/pozycji

Za pomocą myszy:

  1. Kliknij we wnętrzu ramki i przeciągnij na wybraną pozycję. Ramki mogą być umieszczane również poza stroną lub przesuwane z jednej strony na drugą (w zależności od wersji Scribusa).
  2. Kliknij i przeciągnij dowolny z czerwonych prostokącików umieszczonych na rogach i bokach ramki, by zmienić jej rozmiar.

Za pomocą okna Właściwości:

Istnieją 3 sposoby zmiany poszczególnych ustawień:

  1. edycja za pomocą klawiatury
  2. klikając na strzałkach w górę lub w dół umieszczonych na prawo od każdej wartości. Naciskając klawisze kursorów na klawiaturze uzyskasz ten sam efekt.
  3. używając rolki myszy – zazwyczaj ustawienie kursora nad polem w zupełności wystarcza, jeśli nie, kliknij w nie najpierw

Zauważ, że dla drugiego i trzeciego sposobu, równoczesne przytrzymanie klawiszy Ctrl, Shift lub Ctrl+Shift (działa również dla klawiszy kursorów) zmieni również miejsce po przecinku, które będzie edytowane. Poza tym w oknie Właściwości pola wysokości i szerokości są domyślnie ze sobą połączone, lecz wystarczy kliknięcie na ikonę łańcucha, by je rozłączyć.

Dodatkowe informacje

  • Wybranie z menu pozycji Strona > Wyrównaj do linii pomocniczych spowoduje przyciąganie ramki do linii pomocniczych na stronie. Widok > Wyświetlaj linie pomocnicze wyświetla je na ekranie (tak jak siatka, linie pomocnicze nie zostaną wydrukowane, ani nie staną się częścią pliku PDF). Jeśli chcesz zmienić lub dodać nowe linie pomocnicze, skorzystaj z menu Strona > Zarządzaj liniami pomocniczymi lub Plik > Konfiguracja > Linie pomocnicze.

Obracanie

Za pomocą myszy:

Kliknij ikonę Obróć element na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: R), a następnie kliknij wewnątrz ramki i ciągle trzymając lewy klawisz myszy obróć o pożądany kąt.

Za pomocą okna Właściwości:

Tak jak podczas zmiany rozmiaru i pozycji, istnieją takie same możliwości zmiany parametrów obrotu ramki. Ponadto poniżej znajduje się ikona (wyglądająca jak para kostek) pozwalająca zmienić oś, wokół której następuje obrót – może to być środek lub jeden z czterech rogów ramki.

Kopiowanie ramek i inne operacje

Istnieje wiele sposobów na to, aby skopiować lub przesunąć ramki.

  1. Na pewno znana jest Ci czynność kopiowania i wklejania (skróty klawiszowe: Ctrl+C, Ctrl+V) oraz wycinania i wklejania (skróty klawiszowe: Ctrl+X, Ctrl+V) -- dostępna także z menu Edycja oraz z menu kontekstowego (dostępnym poprzez kliknięcie prawym klawiszem myszki wewnątrz ramki). By wkleić na inną stronę, przejdź do żądanej strony, kliknij w nią, a następnie wklej -- ramka będzie umieszczona w tym samym miejscu co na oryginalnej stronie.
  2. Jest także możliwość klonowania elementów (skrót klawiszowy: Ctrl+Alt+Shift+D) Obiekt > Klonuj. Tworzy ona kopię, która jest przesunięta i umieszczona warstwę wyżej względem oryginału.
  3. Znajdziesz też opcję wielokrotnego klonowania (Obiekt > Wielokrotne klonowanie) która wyświetli okno pozwalające na utworzenie dowolnej ilości kopii z dowolnym przesunięciem. Ponadto możesz użyć tej opcji do jednokrotnego klonowania z wybranym przesunięciem. Uwaga: jeśli ustawisz przesunięcie w tym oknie, będzie ono wykorzystywane również przez Obiekt > Klonuj.
  4. Możesz też przesunąć obiekt za pomocą prawego klawisza myszy. Po zwolnieniu przycisku zostanie wyświetlone okno dialogowe z zapytaniem czy obiekt ma zostać skopiowany, przesunięty lub czy operacja ma zostać anulowana.
  5. Ponadto istnieje Biblioteka (Obiekt > Dodaj do biblioteki lub za pomocą menu kontekstowego). Utworzy to nazwaną kopię wybranej ramki wraz z jej zawartością w Bibliotece. Aby uzyskać do niej dostęp, wybierz z menu Okna > Biblioteka -- zostanie wtedy wyświetlone okno, z którego możesz wkleić żądany obiekt na stronę. Zauważ, że możesz zapisać całą zawartość Biblioteki do pliku, który może zostać załadowany w innym dokumencie.

Zapewne zauważysz, że ramki mogą znajdować się poza granicami strony i nadal podlegać kopiowaniu, klonowaniu i być manipulowane na różne sposoby. Zostają również zapisywane wraz z dokumentem z zachowaniem ich aktualnych pozycji. Jednakże podczas generowania dokumentu PDF zostanie wyświetlone ostrzeżenie, że niektóre elementy nie znajdują się na stronie -- jeśli zostanie zignorowane, wygenerowany dokument PDF nie będzie zawierał tych elementów. Ponadto, szczególnie w przypadku dużych dokumentów, można łatwo stracić kontrolę nad elementami znajdującymi się poza stroną.

Edycja tekstu w ramce

Edytor artykułów

Mając wybraną ramkę tekstową kliknij ikonę Edytor artykułów na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: Ctrl+Y) lub wybierz z menu pozycję Edycja > Edytuj tekst -- opcja ta jest również dostępna w menu kontekstowym (kliknij prawym klawiszem myszy w ramce). Edytor artykułów jest najbardziej wydajnym sposobem ręcznego wpisywania tekstu. Tekst zostanie wyświetlony w poprawnym kolorze, jednakże krój czcionki jak i podcinanie nie zostaną pokazane bezpośrednio w Edytorze artykułów. Jeśli kolor czcionki jest podobny do koloru tła Edytora artykułów, możesz dowolnie zmienić jego kolor poprzez menu Ustawienia > Tło....

Wiele możliwości Edytora artykułów zostało opisanych w innym miejscu (zobacz też rozdział pod tytułem Właściwości: Zakładka Tekst poniżej - układ jest inny, lecz możliwości identyczne). W tej chwili, ważne jest tylko to, że za pomocą Edytora artykułów masz pełną kontrolę nad dużymi ilościami tekstu, m.in. nad krojem czcionki, kerningiem, wyrównaniem, itp. Uwaga: zmiana ustawień dotyczy tylko obecnie zaznaczonego fragmentu tekstu jak i wpisanego później.

Poświęć trochę czasu, by nauczyć się tworzyć i używać stylów, które pozwolą zaoszczędzić czas przy częstym używaniu czcionek ze specyficznym zestawem cech.

Edycja w głównym obszarze roboczym

Kliknij ikonę Edytuj zawartość ramki na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: E). W chwili, gdy klikniesz wewnątrz ramki, zobaczysz mrugający pionowy znak kursora, który pozwala na dodanie lub edycję tekstu. Możesz również zaznaczyć (podświetlić) tekst i zmienić jego cechy korzystając z okna Właściwości > Tekst, przy czym możliwości są analogiczne go tych w Edytorze Artykułów.

Formatowanie całości tekstu w ramce

Jeśli jeszcze nie jest zaznaczona, kliknij ikonę Wybierz obiekt na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: C | uwaga -- jeśli znajdujesz się już w trybie edycji tekstu w ramce, naciśnięcie klawisza C spowoduje dopisanie znaku do zawartości tejże ramki). Następnie wybierz ramkę, której zawartość chcesz edytować. Jeżeli w tym momencie dokonasz zmian w zakładce Tekst okna Właściwości, cały tekst zawarty w ramce zostanie zmodyfikowany.

Znaki specjalne oraz obcojęzyczne

Istnieje potencjalna możliwość wstawiania znaków używanych w innych językach, symboli specjalnych nie znajdujących się na klawiaturze, znaków typograficznych (takich jak np. cudzysłowy, dywizy, spacje o różnej długości) oraz ligatur. Można uzyskać do niej dostęp zarówno poprzez główne menu lub Edytor Artykułów za pomocą pozycji Wstaw > Glif, Wstaw > Znak, Wstaw > Cytat, Wstaw > Spacje i przenoszenie, jak i Wstaw > Ligatury.

  • Jeśli znak specjalny nie zostaje poprawnie wyświetlony, przeważnie oznacza to iż nie występuje on w aktualnie używanej czcionce. Fakt, iż znak wyświetla się on poprawnie w Edytorze Artykułów nie oznacza, że zostanie poprawnie wyświetlony na stronie.
  • Zobacz również Typografia.

Pobieranie tekstu z pliku

Aby pobrać tekst z pliku, wybierz z menu kontekstowego (poprzez kliknięcie prawym przyciskiem myszy wewnątrz ramki) pozycję Pobierz tekst lub skorzystaj z menu Plik > Importuj > Pobierz tekst. Możesz również dołączyć tekst do ramki jak i wgrać plik tekstowy bezpośrednio w edytorze artykułów.

Dostępne są też specjalne pliki z tekstem "lorem ipsum" w różnych językach - aby skorzystać z nich użyj pozycji "Przykładowy tekst" menu kontekstowego lub poprzez Wstaw > Przykładowy tekst.

Łączenie ramek ze sobą

Tekst może przepływać z jednej ramki do drugiej, zarówno na tej samej stronie jak i na różnych.

Na początku upewnij się, że jest zaznaczona pierwsza ramka, następnie kliknij ikonę Połącz ramki tekstowe na pasku narzędzi (skrót klawiszowy: N), po czym kliknij w drugą ramkę -- to wszystko. Jeśli masz więcej ramek do złączenia po prostu klikaj w nie, aż uzyskasz porządany efekt. Pamiętaj, że ramki łączą się ze sobą w takiej kolejności w jakiej klikasz.

Zauważ, że ramki można łączyć zarówno przed jak i po umieszczeniu w nich zawartości.

Ikona Rozłącz ramki tekstowe jest podobna w użyciu -- kliknij pierwszą ramkę, następnie ikonę Rozłącz ramki tekstowe i klikaj kolejno w ramki, które mają zostać rozłączone.

Poziomy i warstwy

Ramki w ogólności, nie tylko tekstowe, reprezentują dwu wymiarową przestrzeń, którą możesz manipulować i przesuwać po swoim obszarze roboczym, podobnie jak notatkę, którą możesz dowolnie przyczepiać i odczepiać. Tak jak normalne kartki z notatkami, są one układane jedna na drugiej na stronie, każda warstwę powyżej innych. Mały obszar nazwany Poziom w zakładce XYZ okna Właściwości pozwala na przesuwanie ramki w górę lub dół poszczególnych warstw; strzałki z poprzeczkami przesuwają obiekty na samą górę lub na dół stosu. Jako że tło ramki może być przeźroczyste lub wypełnione, poziom na której znajduje się będzie miał wpływ na to jaki jej fragment będzie widoczny w nawiązaniu do innych ramek leżących wyżej lub niżej.

Zakładka XYZ: Pozostałe funkcje

Pozostałe przyciski w zakładce XYZ odpowiadają za następujące funkcje:

  1. Odwracanie ramki w pionie lub w poziomie.
  2. Zabezpieczanie ramki. Wszystkie właściwości ramki zostają zabezpieczone -- rozmiar, pozycja, zawartość. Kopiowanie i wklejanie do takiej ramki może przynieść nieoczekiwane efekty.
  3. Zabezpieczanie rozmiarów ramki. Zauważ, że punkty sterujące w rogach i po bokach ramki znikają po użyciu tej funkcji.
  4. Włączanie/wyłączanie drukowania ramki. Po co ktoś miałby to robić? Czasem po prostu przydaje się ramka na stronie zawierająca wyłącznie jakąś informację dla siebie lub kogoś innego, jednakże nie mająca stać się częścią gotowej pracy, lub może tylko ma zajmować miejsce pod jakiś inny element.

Właściwości: Zakładka Kształt ramki

Właściwości: Zakładka Kształt ramki


Okno edycji kształtu ramki
v. 1.3.3.6

Kliknij zakładkę Kształt ramki w oknie Właściwości. Na jej górze znajduje się przycisk z kwadratem pośrodku - klikając na niego możesz szybko wybrać jeden z wcześniej definiowanych kształtów dla ramek. Dodatkowo klikając przycisk Edycja ramki... uzyskując pełną kontrolę nad wektorową postacią danej ramki.


Inne spojrzenie na kształty i ramki tekstowe:

Możesz także skorzystać z ikony Wstaw wielokąt na pasku narzędzi (sposób użycia tego narzędzia zostanie dokładniej opisany w innym miejscu) by utworzyć wielokąt, który może zostać zamieniony na ramkę tekstową za pomocą pozycji Zamień na > Ramka tekstowa menu kontekstowego. Uwaga: zanim wpiszesz jakikolwiek tekst do takiej ramki, prawdopodobnie będzie musiała ona mieć zmieniony wcześniej kolor tła.

Zaokrąglone rogi

Opcja ta pozwala na zaokrąglenie rogów ramki tekstowej, przyjrzyj się również jaki efekt powodują wartości ujemne.

Odstęp tekstu

Łamy, Odstęp między łamami: ustawia ilość łamów (kolumn) wewnątrz ramki oraz odstęp między nimi.

Na górze, Na dole, Po lewej, Po prawej: ustawia ilość wolnego miejsca między krawędziami ramki a tekstem w niej zawartym.

Tabulatory: pozwala na ustawienie tabulatorów wewnątrz ramki.

Tekst opływa ramkę

Użyj tej opcji by ustawić co ma się dziać z tekstem poniżej aktualnie wybranej ramki.
Pamiętasz poziomy i warstwy?

Gdy tworzysz ramkę graficzną, ramka ograniczająca obrazu oraz linia konturu są tych samych rozmiarów i na tej samej pozycji. Jednakże używając opcji Edycja ramki... możesz dowolnie zmienić rozmiar, kształt oraz umiejscowienie linii konturu -- wystarczy tylko zaznaczyć opcję Edytuj linię konturu.

Opływanie ramek
Oto jest przykład z zastosowaniem ramki graficznej, lecz równie dobrze mogłaby to być ramka tekstowa:

Textflows example.jpg

Właściwości: Zakładka Tekst

Pierwsze dwie opcje są jednoznaczne: krój czcionki i styl czcionki. Pamiętaj, że gdy znajdujesz się w trybie wybierania obiektu, w przeciwieństwie do trybu edycji zawartości ramki, zmiany w ustawieniu czcionek będą odnosić się dla całego tekstu zawartego w ramce. By zmienić tylko część tekstu, przełącz się do trybu edycji zawartości (skrót klawiszowy: E), a następnie zaznacz fragment tekstu do modyfikacji.


Właściwości: Zakładka Tekst

Poniżej znajduje się zestaw sześciu pól:

  • lewe górne określa stopień pisma,
  • lewe środkowe określa odstęp między poszczególnymi wierszami tekstu. Gdy jesteś w trybie wybierania obiektów, odstęp ten zostanie automatycznie zmieniony wraz ze zmianą wielkości czcionki, chociaż może być później zmieniony niezależnie, jednakże w trybie edycji zawartości nie zostanie on zmieniony. Możesz zmienić stopień zmiany odstępu międzywierszowego w menu Plik > Konfiguracja > Typografia.
  • lewe dolne określa szerokość znaków – zauważ, że wysokość pozostaje bez zmian,
  • prawe górne zwiększa lub zmniejsza odległość znaków od linii pisma. Ta opcja nie jest dostępna w Edytorze Artykułów.
  • prawe środkowe określa podcinanie, czyli odstęp pomiędzy znakami,
  • prawe dolne określa określa wysokość znaków – zauważ, że wysokość pozostaje bez zmian i znaki pozostają na linii pisma.

Jak wspomniano powyżej, w sekcji Zmiana rozmiaru/pozycji, istnieją trzy sposoby zmiany tych wartości.


Następnie znajdują się dwie listy wyboru koloru, pierwsza odnosi się do obrysu i/lub cienia (patrz niżej - punkty 8 i 9), a druga do koloru wypełnienia. Oprócz barwy, możesz określić również nasycenie koloru – kliknij na liczbę obok, by uzyskać listę wyboru.


Poniżej znajdziesz rząd przycisków, w kolejności od lewej do prawej są to:

  1. Podkreślenie – uwzględnia również odstępy pomiędzy wyrazami. Posiada modyfikowalne wartości przesunięcia i grubości linii.
  2. Podkreślenie tylko dla znaków – posiada modyfikowalne wartości przesunięcia i grubości linii.
  3. Indeks dolny – wielkość ustawiany jest osobno.
  4. Indeks górny – wielkość ustawiany jest osobno.
  5. Wersaliki – dotyczy wyłącznie liter.
  6. Kapitaliki – dotyczy wyłącznie liter, rozmiar innych znaków i dużych liter nie jest zmieniany.
  7. Przekreślenie – przesunięcie i grubość linii są modyfikowalne.
  8. Dodaje obrys czcionki – szerokość jest modyfikowalna.
  9. Dodaje cień – zasadniczo duplikuje znak, lecz "w tle", jego pozycja może być modyfikowana. Istnieje możliwość ustawienia zarówno cienia jak i obrysu, lecz oba będą miały identyczny kolor.
  10. Pisanie od prawej do lewej – tworzy lustrzane odbicie wybranych liter.

Następny rząd przycisków określa justowanie tekstu, przycisk na prawym końcu powoduje pełną justyfikację, która może powodować nieoczekiwane efekty.


Lista wyboru style pozwala na łatwe określanie wielu cech czcionek naraz. Domyślnie nie istnieją żadne style, gdyż powinny być one tworzone przez użytkownika. Skorzystaj z menu Edycja > Style akapitów... lub Edycja > Style linii..., by utworzyć nowe style, zapisać je lub odtworzyć. By dowiedzieć się więcej o stylach, zajrzyj do działu Praca w Edytorze artykułów/Style.

Na samym końcu znajduje się pole wyboru języka, używane przy dzieleniu wyrazów.

Właściwości: Zakładka Linia

Linia w ramce tekstowej odnosi się dla granicy ramki. Pierwszą rzeczą na jaką należy zwrócić uwagę jest to, że domyślnym ustawieniem dla koloru linii jest jego brak, więc zmiana pozostałych ustawień nie będzie miała wpływu na efekt końcowy, aż do ustawienia poprawnego koloru linii.

Poza tym poszczególne ustawienia dla linii są dość jednoznaczne -- jeśli jakaś opcja jest wyszarzona, po prostu nie dotyczy ramek.

Właściwości: Zakładka kolory

Jak wspomniano powyżej, kolor linii odnosi się do granicy ramki, z domyślną wartością ustawioną na Brak.

Kolor wypełnienia oznacza kolor tła ramki. Brak dla koloru wypełnienia oznacza, iż tło jest w pełni przeźroczyste. Kolor tekstu może być ustawiony w zakładce Tekst okna Właściwości lub w Edytorze Artykułów.

Cieniowanie odnosi się do nasycenia koloru, tak że 0% powinno reprezentować neutralną szarość. Krycie zaś odnosi się do względnej przeźroczystości tła, gdzie 100% oznacza w pełni nieprzeźroczyste a 0% kompletnie przeźroczyste. Warto zauważyć, że w tej chwili nie wszystkie wersje PDF oraz niektóre przeglądarki dokumentów nie potrafią obsłużyć przeźroczystości.

Nadruk wersje 1.3.4 i nowsze

Wycinanie jak i nadruk opisane są tutaj (w języku angielskim).

Zauważ, że nie ma ograniczenia co do kolorów wyświetlonych w zakładce Kolory, jak też nie ma konieczności wyświetlania ich wszystkich na liście. W menu Edycja > Kolory możesz dodać, edytować lub usuwać kolory. Usunięcie nieużywanych kolorów może ułatwić korzystanie ze Scribusa i ma wpływ na zmniejszenie wielkości zapisywanych plików.

Zobacz również: